Agata Dąmbska: Wybory asumptem do zmian systemowych

Obywatele nie identyfikują się z powiatem, a tym bardziej z województwem i nie rozumieją, jakie obowiązki spoczywają na poszczególnych poziomach. Każdy szczebel ma jakiś fragment usług publicznych, przez co brakuje finalnego odpowiedzialnego za całe zadanie. Wyborcy dali sygnał, że trzeba uprościć i spłaszczyć strukturę JST. Propozycja Forum Od-nowa zakłada obecność jedynie dwóch szczebli: dużych gmin, przejmujących zadania powiatu i zawierających silne jednostki pomocnicze oraz województw. Drugi problem to marginalizacja radnych. Wprawdzie wybiera się aż 47 tys. osób, z czego 38 tys. w gminach, ale ich możliwość wpływu na działanie wspólnot jest nikła. Należy albo wycofać się z bezpośrednich wyborów władz wykonawczych, albo wójtowie, burmistrzowie i prezydenci miast powinni stać się przewodniczącymi rad. Członkowie organów stanowiących zostaliby też – na wzór skandynawski – włączeni w bezpośrednie zarządzanie JST w myśl zasady, że stają na czele komitetów wykonawczych w danej dziedzinie i ponoszą odpowiedzialność za wspólnotę. Najwyższy czas, by w odniesieniu do wyborów zacząć zajmować się reformą samorządu, a nie wynikami partii.

dambska@forumodnowa.pl