Kompleks oświatowo-sportowy w starych koszarach Gołdapi

Władze Gołdapi z pomocą środków unijnych zorganizowały kompleks sportowo-oświatowy w starych koszarach.

Kilkanaście lat temu szkoła podchorążych w Gołdapi została przeniesiona do innej części kraju i część obiektów w lokalnej jednostce wojskowej stała się zbędna. Gdy Agencja Mienia Wojskowego umożliwiła samorządom przejmowanie obiektów powojskowych, władze Gołdapi postanowiły skorzystać z tej szansy i zagospodarować opuszczone budynki.

Założenia
Pierwszą inwestycją miasta na terenie starych koszar był remont jednego z budynków i jego adaptacja na potrzeby gimnazjum. Do zagospodarowania pozostało wówczas jeszcze kilka budynków oraz 3 hektary gruntu, na których znajdowało się między innymi boisko i plac defilad.

– Zależało nam, aby uratować opuszczone obiekty i zrewitalizować cały obszar powojskowy. Gdy Gołdap stała się samodzielnym powiatem, chcieliśmy wykorzystać ten teren pod budowę placówek publicznych – komendy policji, budynku prokuratury i sądu – opowiada Jacek Morzy, zastępca burmistrza Gołdapi. – Okazało się jednak, że tego rodzaju inwestycji nie można finansować z pomocą środków unijnych – nie przewidziano dotacji na podobne przedsięwzięcia.

Pomysł, aby zbudować na terenie dawnych koszar kompleks oświatowo-sportowy, miał przyczynić się nie tylko do odświeżenia zniszczonych obszarów, wyremontowania i zmodernizowania starych obiektów. Program rewitalizacji miał przyciągnąć na opuszczone tereny mieszkańców i turystów.

Miasto miało do dyspozycji przedwojenną ujeżdżalnię koni, z której przed wojną korzystali między innymi niemieccy olimpijczycy. Przez ostatnie lata obiekt był wykorzystywany przez jednostkę wojskową jako magazyn. Dzięki unijnej dotacji powstał tam basen kryty, a jego uzupełnieniem stały się solarium, sauna, jacuzzi, siłownia i zjeżdżalnia wodna. Na placu defilad zbudowano od podstaw halę widowiskowo-sportową. W hali powstały boiska do siatkówki, koszykówki i piłki ręcznej. Na potrzeby imprez kulturalnych zapewniono składaną scenę i krzesełka, które umożliwiają organizowanie widowisk dla publiczności liczącej nawet 1000 osób.

W ramach kolejnego projektu dofinansowanego przez Unię Europejską, realizowanego w ramach programu Interreg IIIA, w bliźniaczym do gimnazjum budynku pokoszarowym powstały instytucje publiczne: szkoła muzyczna z nowoczesną salą koncertową, biblioteka publiczna, biblioteka pedagogiczna, siedziby organizacji pozarządowych i centrum edukacyjne z noclegownią.

„Adaptacja obiektów powojskowych w Gołdapi na placówki rekreacyjno-sportowe i muzeum” była trzecim i ostatnim projektem wspomaganym z funduszy unijnych związanym z rewitalizacją terenów pokoszarowych.

Realizacja
Dzięki środkom ze Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego, na dwóch działkach o powierzchni 1,1539 hektara i 0,7004 hektara przejętych od Agencji Mienia Wojskowego zagospodarowano wielofunkcyjny stadion – boisko lekkoatletyczne z czterotorową bieżnią o długości 100 metrów, skoczniami wzwyż i w dal, a także boiska do piłki nożnej, siatkówki i koszykówki, dwa korty tenisowe i plac dla wrotkarzy, który zimą jest przekształcany w lodowisko. Prace związane z powstaniem stadionu obejmowały wykonanie odwodnienia, stworzenie konstrukcji podłoża pod boiska i bieżnie, a także przygotowanie miejsc do siedzenia oraz oświetlenia w 14 punktach świetlnych.

– Do zagospodarowania mieliśmy również dwa małe budynki o łącznej powierzchni 160 m kw., które wojsko wcześniej wykorzystywało jako budynki gospodarcze. Są to bardzo ładne architektonicznie obiekty, więc stworzyliśmy w nich muzeum – opowiada Jacek Morzy. – W jednym z budynków zorganizowaliśmy ekspozycje stałe o tematyce regionalnej, związanej z historią i kulturą terenów dawnych Prus. Drugi budynek jest wykorzystywany do wystaw cyklicznych na różnorodne tematy – między innymi miała tam miejsce ekspozycja z Muzeum Kolejnictwa – dodaje zastępca burmistrza.

Ponadto pod kątem wszystkich zrewitalizowanych na terenie powojskowym obiektów władze miasta zbudowały parking na 116 samochodów dla użytkowników kompleksu rekreacyjno-kulturalno-oświatowego.

Całkowita powierzchnia zrealizowana w ramach projektu „Adaptacja obiektów powojskowych w Gołdapi na placówki rekreacyjno-sportowe i muzeum” zajmuje 33 481 m kw. Projekt był realizowany w latach 2006-2007. Jego całkowita wartość wyniosła 2110 809,54 zł. Wkład własny gminy Gołdap w wysokości 314 092,76 zł pochodził z zaciągniętego na ten cel kredytu.

Wnioski
Całkowita rewitalizacja terenów powojskowych przyciągnęła w te okolice dużo młodych ludzi. W jednym skupisku znajdują się gimnazjum, basen, hala sportowo-widowiskowa, szkoła muzyczna, stadion i muzeum.

– Po przeniesieniu szkoły podchorążych te obszary prezentowały się jako obraz smutku i dewastacji, a z roku na rok teren prezentował się coraz gorzej – wspomina Jacek Morzy.

– Zrealizowane przedsięwzięcia ożywiły ten obszar. W okolicy zawsze jest dużo ludzi, a wiadomo, że jeśli ktoś pójdzie na basen, to istnieje prawdopodobieństwo, że przy okazji odwiedzi muzeum czy bibliotekę.
Z kompleksu w 2009 roku skorzystało w sumie około 41 425 osób. Na tę liczbę składa się 2 660 gości muzeum regionalnego, którzy odwiedzili je m.in. w ramach lekcji muzealnych w 49 grupach po 20 osób. Ponadto indywidualnie ekspozycje obejrzało 1680 zwiedzających z kraju i zagranicy.

Na stadionie wielofunkcyjnym zanotowano w minionym roku około 12 305 użytkowników, w tym m.in. około 11 000 uczestników lekcji wychowania fizycznego, 160 osób prywatnych, 965 członków klubów sportowych „Rominta” i „Jagiellonia Białystok”. Z parkingu wybudowanego przy kompleksie rekreacyjno-kulturalno-sportowym w 2009 roku skorzystało około 26 460 osób.

W ramach trzech projektów dotowanych z funduszy Unii Europejskiej oraz jednego dotowanego z budżetu skarbu państwa władzom Gołdapi udało się w latach 2001-2007 zrealizować całkowity program rewitalizacji obszarów powojskowych. Suma dotacji unijnych na ten cel wyniosła 11 mln 884 tys. 964,62 zł, dotacji skarbu państwa 250 tys. zł a środków własnych Gminy Gołdap 7 mln 454 tys. 062,61 zł. Całkowita kwota, jaką miasto zainwestowało w budowę kompleksu sportowo-oświatowego z pomocą środków unijnych i skarbu państwa to 19 mln 589 tys. 027,23 zł. Adaptacja budynku pokoszarowego na gimnazjum publiczne w 2001 roku była częściowo sfinansowana ze środków skarbu państwa oraz z budżetu miasta i zaciągniętego przez samorząd kredytu bankowego na ten cel. Przedsięwzięcie warte było 3,3 mln zł, z czego 250 tys. zł stanowiła dotacja z województwa.

W tej chwili władze Gołdapi mają nadzieję, że niedługo ożywią się okolice zrewitalizowanego kompleksu powojskowego. Chociaż dawno temu szkołę podchorążych zlikwidowano, to jednostka wojskowa ciągle funkcjonuje w Gołdapi i przez najbliższe lata będzie nawet rozbudowana. W niewykorzystywanym od lat budynku w pobliżu gimnazjum powstanie internat dla nowych żołnierzy.



Projekt: Adaptacja obiektów powojskowych w Gołdapi na placówki rekreacyjno-sportowe i muzeum
Beneficjent: Gmina Gołdap
Program: Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego, Działanie: 3.3 Zdegradowane obszary miejskie, poprzemysłowe i powojskowe
Wartość projektu: 2 541 907,16 zł
Wartość dofinansowania z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego: 1 523 817,68 zł
Czas realizacji: 2006-2007


Forum Samorządowe nr 7/44