Jak z perspektywy resortu postrzega Pani Minister kondycję samorządowej kultury?
To trudne pytanie, mówimy bowiem o różnych szczeblach samorządów. Inne są urzędy marszałkowskie i ich piecza nad dużymi wydarzeniami i instytucjami kultury; inaczej jest w miastach. Zupełnie odmiennym zagadnieniem jest natomiast samorządność gminna – to właśnie tam najczęściej zdarzają się problemy. Gminy dysponują relatywnie niskimi budżetami przy dużych potrzebach. Biblioteki i domy kultury borykają się więc z brakiem środków. Jednocześnie – w naszej ocenie – ludzie tam zatrudnieni reprezentują bardzo ciekawą grupę zawodową. Pracują z pasją i są bardzo kreatywni. Aktywność gminnych instytucji dostrzegamy w programach dotacyjnych. Oczywiście ich działania napotykają na ograniczenia, bo po pierwsze – pula pieniędzy do wzięcia jest za mała, a po drugie – gminy muszą zapewnić wkład własny do projektów, co bywa trudne.
Jak zatem przekonywać, że kultura jest potrzebna lokalnym społecznościom?
Bardzo ważna jest praca nad zmianą świadomości organizatorów instytucji kultury i nad przekonaniem ich, że wkład w kulturę jest z ich punktu widzenia bardzo korzystną inwestycją w przyszłość. Zaoferowanie swoim społecznościom dobrych instytucji kultury i złożenie im ciekawej oferty kulturalnej będzie miało przełożenie na umiejętności na przykład w pozyskiwaniu pracy czy w elastycznej zmianie zawodu; jednym słowem – w zdobywaniu różnych kompetencji społecznych.
Jakie możliwości finansowego wsparcia samorządów ma resort?
Mam nadzieję, że w momencie ukazania się tego wydania Forum Samorządowego faktem stanie się uchwalenie przez rząd wieloletniego Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa, w którym gwarantujemy progresywnie wzrastające co roku środki na kupno książek do bibliotek. Obowiązek zapewnienia nowości wydawniczych leży po stronie organizatora instytucji kultury. Środki ministerstwa powinny być tylko uzupełnieniem. Niemniej to dofinansowanie uważamy za ważne. W tym roku na to zadanie przekażemy 25 mln zł. Drugim ministerialnym priorytetem jest modernizacja bibliotek. Ze środków budżetu państwa już zmodernizowaliśmy 245 bibliotek w kraju. Projekt ten będzie kontynuowany w tym wieloletnim programie. Chodzi o to, by niewielkie gminne biblioteki w małych miejscowościach, które borykają się z brakiem środków inwestycyjnych, mogły przejść metamorfozę w nowoczesne ośrodki.
Kolejny projekt, który pojawi się w budżecie ministra w przyszłym roku, a teraz jest już w fazie dogrywania, to program „Bardzo Młoda Kultura”. Celem jego jest zwiększenie uczestnictwa młodzieży szkolnej w edukacji kulturalnej. Będzie on miał dwa etapy. W pierwszym zostaną wyłonione w każdym regionie ośrodki wiodące, które będą „sieciowały” wszystkie tamtejsze instytucje kultury. W drugim etapie te ośrodki będą rozdawały w drodze konkursów mikrogranty ze środków pozyskanych z ministerstwa. W ten sposób wesprzemy działania na najniższym szczeblu samorządów.
Rozmawiała
Agnieszka Serbeńska
Pełna wersja w numerze październikowym.
.png)
