Czesław Tomalik: Kolejne wielkie psucie samorządu

Referendum tematyczne bez progu frekwencyjnego jest bardzo szkodliwą propozycją. 12 września w Pałacu Prezydenckim głównie o to spieraliśmy się z ministrem Olgierdem Dziekońskim. Od regionalnych korporacji samorządowych minister usłyszał, że może ono „…zdemolować stabilność pracy zarówno rad, jak i organów wykonawczych […]. Istnieje zagrożenie, że takie rozwiązanie może ulegać agresywnemu lobbingowi lub nawet działaniom korupcyjnym”.
Będzie możliwe, że w milionowej metropolii w takim referendum 2 tys. mieszkańców podejmie merytoryczne decyzje wiążące dla prezydenta i rady.

Niestety, minister zupełnie zlekceważył nasze opinie. W debacie sejmowej z 26 września twierdził, że zniesienie progu ważności będzie „…zachęcało do udziału w takich referendach […]”. Mówił o przepisach, które „…obligują władze samorządowe do realizacji przyjętego wyniku referendum w sprawie tematycznej”. W stenogramie czytamy dalej jego słowa na temat „wykonania werdyktu mieszkańców wyrażanego w drodze referendum tematycznego” (por. str. 180-181).

Wypowiedzi ministra uzasadniają najbardziej krytyczną ocenę całego projektu ustawy wyrażoną przeze mnie na spotkaniu 12 września. Taka forma referendum jest groźna dla samorządów, a inne proponowane zmiany nie polepszą ich sytuacji. Za niepotrzebne uważam tworzenie nowych struktur i bytów prawnych bez odpowiedniego pilotażu.

Obok projektu prezydenckiego zgłoszono poselski – ustawy o powiecie metropolitalnym. Już w 2014 r. może powstać czwarty szczebel samorządu, ustanawiany w konkretnych metropoliach decyzją rządu. Szczebel – jak w drabinie, bo takie prawo odbierze strategiczne kompetencje miastom w największych aglomeracjach, zwłaszcza w woj. śląskim.

I tak zapowiada się kolejne wielkie psucie samorządu. Poprzednie wprowadzono „reformą ustrojową państwa” 1 stycznia 1999 r.