Bjørg Tingstad: Współpraca samorządów jest możliwa

Samorząd Fosnes współpracuje ściśle z trzema innymi norweskimi jednostkami samorządowymi. W jakich obszarach ta współpraca ma miejsce? Co udało się wspólnie zrobić? 
Władze czterech miejscowości zorganizowały jeden centralny organ nadzorujący działania w kilku obszarach naszej współpracy. Ten eksperyment trwa od 2009 roku. Zgodnie z ustawą uchwaloną przez rząd w 2012 roku taka forma organizowania się jest legalna jako stała rama współpracy. Zanim eksperyment zakończy się w 2013 roku będziemy musieli zdecydować czy kontynuujemy go, czy też szukamy innych form współpracy. Obecnie działamy wspólnie w dziedzinie pomocy społecznej dla dzieci, usług rozwoju biznesu, działań na rzecz ochrony środowiska, rolnictwa i gospodarki leśnej, lokalnego urzędu skarbowego, usług teleinformatycznych, administracji pracy i opieki społecznej, oraz urzędu zdrowia publicznego. Planujemy wzbogacić tę grupę o następne usługi. 

Jakie problemy wynikają ze współpracą między kilkoma samorządami? 
Myślę, że największym problemem jest spór o to, gdzie powinny mieścić się nasze miejsca pracy, nasze biura. Kiedy wprowadzamy wspólny system zarządzania kilkoma gminami, żadna z nich nie chce być marginalizowana. To bardzo trudny temat. Kolejnym problemem jest oczywiście to, że lokalni politycy wybierani są na okres 4 lat. W tej sytuacji przez 4 lata współpraca między samorządami może układać się dobrze, ale kiedy do władzy dochodzą nowi ludzie, nie zawsze chcą kontynuować wypracowane wcześniej idee. W takim wypadku współpraca może nie iść już tak dobrze i mogą pojawić się kłótnie. 

A co z finansami? 
Temat pieniędzy jest oczywiście problematyczny. Wszyscy mają takie oczekiwania, że jeśli samorządy zaczną współpracować, zarządzanie gminą będzie tańsze, a usługi na wyższym poziomie. Słowem – lepszy serwis za mniejsze pieniądze, a to bardzo trudne do zrealizowania. 

Co jest obecnie trendy w norweskim samorządzie – współpraca czy rywalizacja? Czy możliwe jest połączenie tych dwóch elementów? Czy istnieje jakieś specjalne prawo, zgodnie z którym bogate regiony muszą płacić podatek na rzecz biedniejszych regionów? 
Nie wydaje mi się, aby w różnych sposobach współpracy, które dzisiaj widzi się w Norwegii, chodziło o to czy jest się trendy czy nie. Współpraca stała się po prostu niezbędna dla wszystkich władz – dużych i małych miejscowości – ponieważ ich obowiązki stają się coraz bardziej złożone. Ale oczywiście jeśli dochodzi do „dzielenia” się urzędem lub usługami, a następnie trzeba rozwiązać kwestię, gdzie dany urząd ma się znajdować, można czasem zaobserwować silną rywalizację pomiędzy miastami lub ich władzami. I owszem, w Norwegii istnieje krajowy system wyrównywania podatków, który ma na celu pomóc uboższym rejonom. 


Więcej czytaj w Forum Samorządowym