Andrzej Porawski: Stawka jest w Sejmie

• Zakończył się I etap ogólnopolskiej kampanii Stawka większa niż 8 MLD zainicjowanej przez organizacje samorządowe w Polsce
• Blisko ćwierć miliona obywateli (250 000) złożyło swoje podpisy pod obywatelskim projektem ustawy dotyczącej przywrócenia równowagi w systemie finansów samorządowych
• Sejm będzie musiał rozpatrzyć postulaty samorządów
• Złożenie projektu na ręce Marszałka Sejmu RP 27 września b.r jest jedynie zakończeniem pewnego etapu i początkiem kolejnego.
• Samorządy są zdeterminowane, aby osiągnąć postawione cele.
• Sejm musi rozpocząć prace służące przywróceniu równowagi w systemie finansów samorządowych, ponieważ powody są poważne i determinują rozwój polskiej gospodarki

W lipcu br. ruszyła obywatelska ogólnopolska kampania Stawka większa niż 8 MLD oraz akcja zbierania podpisów pod obywatelskim projektem ustawy o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Projekt został opracowany przez Komitet Inicjatywy Ustawodawczej, który zawiązał się z inicjatywy samorządowej. Pod projektem podpisało się blisko ćwierć miliona osób (250 000)!

Nasz cel:
Celem kampanii było zwrócenie uwagi opinii publicznej, parlamentarzystów, polityków a przede wszystkim rządu na konsekwencje, jakie ponoszą samorządy oraz mieszkańcy miast, miasteczek i wsi z powodu szeregu nieprzemyślanych decyzji ustawodawczych wprowadzanych przez Sejm na przestrzeni ostatnich lat. Należą do nich m.in.:

• Zachwianie równowagi finansowej samorządów,
• Spowodowanie ubytków finansowych w budżetach gmin, powiatów i województw wynoszących ponad 8 mld złotych rocznie,
• Zmniejszenie dochodów własnych jednostek samorządu terytorialnego przy jednoczesnym nałożeniu na samorządy nowych zadań albo rozszerzeniu zakresu dotychczas realizowanych, bez odpowiedniego zabezpieczenia ich finansowania.

Stawka większa niż 8 MLD jest wyrazem sprzeciwu wobec dotychczasowej polityki władz centralnych wobec samorządów. Już od 2007 roku samorządy alarmowały kolejne władze o konsekwencjach decyzji ustawodawczych podejmowanych przez Sejm. Do dziś nie doczekały się faktycznej, merytorycznej dyskusji. Inicjatywa obywatelska stała się jedyną demokratyczną formą, jaka samorządom pozostała, aby móc ponowić próbę podjęcia z rządem debaty i merytorycznej dyskusji na temat stanu finansów samorządowych.

O co postulujemy? O co walczymy?

Dzisiaj nie ma już miejsca na puste stwierdzenia „trzeba rozmawiać”, „trzeba coś zrobić”. Samorządy oczekują od Rządu i Parlamentu faktycznego działania oraz merytorycznego, zrównoważonego i profesjonalnego podejścia do kwestii uchwalania prawa. Muszą zostać rozpoczęte prace służące przywróceniu równowagi w systemie finansów samorządowych, ponieważ powody są poważne i determinujące kluczowe dla polskiej gospodarki kwestie:

• Utrzymanie zdolności samorządów do wykorzystania funduszy europejskich. To samorządy w dużym stopniu zostały zobowiązane do realizacji tego zadania. Samorządy to Polska. Jeśli mamy sięgać po kolejne fundusze unijne dla rozwoju naszego kraju, to musimy mieć do tego odpowiednią zdolność finansową.
• Nowe unijne dyrektywy, które Polska jest zobowiązana zrealizować, a które właśnie wchodzą w życie. Jedną z najważniejszych jest dyrektywa dotycząca zagospodarowania odpadów. Wprowadzenie ich w życie będzie wymagać ogromnych nakładów finansowych. Samorządy potrzebują zdolności i równowagi finansowej, aby mogły te dyrektywy wykonać. Jeśli Polska ich nie wprowadzi w życie, będziemy musieli zapłacić kary.
• Konieczność spłaty zaciągniętych zobowiązań finansowych (samorządy musiały zaciągnąć kredyty, aby zrealizować wcześniej podjęte zobowiązania związane m.in. z wykorzystaniem dotychczasowych funduszy europejskich). Teraz, z tych zobowiązań, samorządy będą musiały się wywiązać. Zatem część pieniędzy, którą dysponują samorządy lub którą nawet uzyskają po zmianach ustawy o dochodach samorządowych, będą musiały przeznaczyć na zwrot zobowiązań finansowych, a nie na nowe inwestycje. Przywrócenie równowagi finansowej samorządów potrzebne jest w dwójnasób!

Nasza propozycja:
Działania związane z akcją Stawka większa niż 8 MLD oraz z Samorządowym Kongresem Oświaty* są w dotychczasowej historii samorządu bezprecedensowe. Są pokojowe i konstruktywne. Nie protestujemy przeciwko czemuś, ale przedstawiamy problemy i propozycje rozwiązań.
Naszym rozwiązaniem jest obywatelski projekt ustawy o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, który zakłada m.in.:
a) przesunięcie pieniędzy podatników z budżetu centralnego do budżetów ich własnych gmin poprzez:

• Zwiększenie udziału gmin w podatku PIT z 39,34% do 48,78%,
• Zwiększenie udziału powiatów w podatku PIT z 10,25% do 13,03%,
• Zwiększenie udziału województw w podatku PIT z 1,60% do 2.3%,
• Wprowadzenie nowej, ekologicznej subwencji ogólnej dla gmin, na terenie których występują prawnie chronione obiekty lub obszary o szczególnych walorach przyrodniczych, co ogranicza lokalne możliwości rozwojowe.

b) przywrócenie zasady rekompensowania ubytków w dochodach własnych JST będących skutkiem zmian w ustawie.

- Jesteśmy gotowi do merytorycznej rozmowy z rządem. Mamy konstruktywne pomysły. Zaproponowaliśmy bardzo proste rozwiązanie, które pozwoli przywrócić równowagę w finansach samorządów, ale jesteśmy gotowi rozmawiać o innych rozwiązaniach, których efekt będzie policzalny i przyniesie ten sam skutek, o jaki postulujemy – mówi Andrzej Porawski, Pełnomocnik Komitetu Inicjatywy Ustawodawczej.

To koniec czy dopiero początek?
Samorządy cieszą się ogromnym poparciem społecznym i stanowią istotną część administracji publicznej. Na dziś pod obywatelskim projektem Ustawy o zmianie ustawy o finansowaniu samorządów podpisało się blisko 250 tysięcy osób. Podpisy te świadczą o obywatelskiej świadomości i są wyrazem poparcia ludzi z całego kraju dla celów naszej akcji oraz nadziei i oczekiwań społecznych dotyczących rozwoju i przyszłości Polski lokalnej. Złożenie na ręce Pani Marszałek Sejmu Rzeczpospolitej naszego obywatelskiego projektu Ustawy o zmianie ustawy o finansowaniu samorządów w dniu 27 września jest zakończeniem pewnego etapu. Nasze działania będziemy kontynuować w gminach oraz w Sejmie. Samorządy są zdeterminowane. Będziemy organizować spotkania i konferencje, także z udziałem Posłów, w całej Polsce. Będziemy spotykać się z parlamentarzystami. Wielu z nich pracowało w samorządach, funkcjonowało w lokalnych środowiskach i doskonale zna uwarunkowania, z jakimi samorządy muszą się mierzyć. Liczymy na ich poparcie i współpracę. Będziemy prowadzić dialog z opinią publiczną. Jesteśmy zdeterminowani, aby osiągnąć postawione cele.


* Postulaty oświatowe (sformułowane i podjęte podczas Samorządowego Kongresu Oświaty, 26-27.09.2012) i finansowe, zostały zawarte w dwóch projektach ustaw – obywatelskim dotyczącym ustawy o dochodach JST (zwiększenie udziału w PIT, przywrócenie zapisu o rekompensowaniu zmian ustawowych w dochodach własnych JST, wprowadzenie subwencji ekologicznej), oraz samorządowym, dotyczącym zmian w Karcie Nauczyciela i ustawie o systemie oświaty.

www.stawka8mld.pl