Paweł Silbert: Projekt ustawy metropolitalnej jest zły

Przepadł również wniosek w sprawie powołania komisji, która miałaby zająć się wypracowaniem stanowiska do inicjatywy ustawodawczej w sprawie powołania Metropolii Śląskiej.

Sprawa stanowiska do projektu ustawy o powiecie metropolitalnym była dziś głównym punktem obrad Zgromadzenia Ogólnego GZM. Przedstawiciele 14 miast tworzących związek mieli się wypowiedzieć, czy przedstawiony przez śląskich parlamentarzystów Platformy Obywatelskiej projekt ustawy jest dobry, wymaga poprawek, czy też jest całkowicie do odrzucenia. Poseł Marek Wójcik, jeden z autorów projektu, podkreślał, że po kilku latach działalności GZM widać wyraźnie, iż idea dobrowolnego związku komunalnego w przypadku budowania metropolii nie sprawdziła się. – W tej formule nie jesteście Państwo w stanie zrealizować wielu ważnych dla tego regionu zadań – przekonywał poseł. Podkreślał, że wielkim atutem dokumentu jest to, że po raz pierwszy przewiduje on dochody własne przyszłej metropolii.

Posłowie Platformy Obywatelskiej zaproponowali, by przyszła metropolia miała formułę nie dobrowolnego związku komunalnego, lecz powiatu metropolitalnego ze starostą na czele wybieranym przez dziewięcioosobową radę. Do głównych zadań powiatu miałoby należeć m.in. uchwalanie planu zagospodarowania przestrzennego, organizacja i wykonywanie publicznego transportu zbiorowego, planowanie sieci oraz zarządzanie drogami powiatowymi oraz uchwalanie i realizacja programów ochrony środowiska. Twórcy projektu ustawy przyjęli założenie, ze powiat metropolitalny przejmie tylko nieznaczną część zadań miast, przede wszystkim te, które były realizowane przez związki międzygminne. Projekt przewidywał również możliwość podpisywania przez przyszły powiat porozumień z mniejszymi gminami w zakresie np. utrzymania dróg, czy też organizacji komunikacji publicznej. Dzięki temu samorządy, które z powodu obowiązujących teraz przepisów nie znalazły się w Metropolii Silesia, mogłyby z nią współpracować.

– Ten projekt nie rozwiązuje wielu problemów metropolii. Jest bardzo daleki od doskonałości – uważa prezydent Gliwic. Zygmunt Frankiewicz zadeklarował, że jest gotów napisać zupełnie nowy projekt ustawy metropolitalnej. Przeciwnikiem powiatu metropolitalnego jest również prezydent Jaworzna, Paweł Silbert. Jego zdaniem przedstawiony dokument jest zły i nie sprzyja integracji miast. Główny zarzut pod jego adresem, to brak środków na realizację zadań. Obaj prezydenci nie zgodzili się z szeregiem zapisów projektu, w tym z określonymi zadaniami przyszłego powiatu. Ich zdaniem planowanie przestrzenne z poziomu powiatu jest „zadaniem karkołomnym” nie do zrealizowania. Zdaniem prezydenta Silberta, projekt ustawy jest w wielu miejscach niezgodny z konstytucją. Samorządowcom nie podoba się również zbyt mała liczba proponowanych miejsc w przyszłej radzie powiatu. Dziewięcioosobowa liczba radnych, to ich zdaniem stanowczo za mało. Powoduje ona brak reprezentatywności miast w organie stanowiącym. Prezydenci nie są zadowoleni również z tego, że wraz z utworzeniem powiatu zostaną rozwiązane: Komunikacyjny Związek Komunalny KZK GOP oraz Górnośląski Związek Metropolitalny. – Dlaczego mamy likwidować to, co już utworzono. Lepiej to szlifować, niż zamykać – przekonywał prezydent Dąbrowy Górniczej, Zbigniew Podraza.

Projektu ustawy o powiecie metropolitalnym bronił profesor Bogdan Dolnicki, który napisał go na zlecenie posłów PO. Przypomniał prezydentom, że powoływali GZM po to, aby w przyszłości wymusić „coś indywidualnego dla Śląskich i Zagłębiowskich miast”. – Chcieliśmy stworzyć coś unikalnego dla Śląska i właśnie to zrobiliśmy – tłumaczył profesor. Odnosząc się do zarzutów prezydentów profesor Dolnicki podkreślił, że idea powiatu metropolitalnego nie jest sprzeczna z konstytucją. A jeżeli chodzi o zbyt małą, zaledwie dziewięcioosobową radę powiatu, to jest to świadoma decyzja. – Chcieliśmy zerwać z partykularyzmem. Chcieliśmy, by w radzie znaleźli się ludzie, którzy będą w stanie patrzeć szerzej niż tylko z punktu widzenia miasta, które reprezentują – wyjaśniał profesor.

Zarząd GZM rekomendował członkom zgromadzenia przyjęcie stanowiska, w którym związek uznaje, że projekt ustawy o powiecie metropolitalnym wymaga zasadniczych zmian. Poprawieniem projektu miałby zająć się specjalny zespół złożony zarówno z przedstawicieli miast, jak i parlamentarzystów Platformy Obywatelskiej. Jednak w głosowaniu uchwała o tej treści nie otrzymała wymaganej w statucie bezwzględnej liczby 15 głosów. Za jej przyjęciem głosowało 9 członków zgromadzenia, a za odrzuceniem również 9-iu. W głosowaniu przepadł również projekt uchwały przygotowanej przez prezydenta Jaworzna.

Zgromadzenie Ogólne Górnośląskiego Związku Metropolitalnego, 23 stycznia 2012, Katowice, www.gzm.org.pl