Jendym z głównych tematów poruszonych podczas wydarzenia była cyfryzacja samorządu. Andrzej Maciejewski, były przewodniczący Sejmowej Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej, a obecnie ekspert Instutu Sobieskiego zwracał uwagę, że czas pandemii zwrócił uwagę wszystkich na szeroko rozumiane e-usługi. Przekonywał, że w najbliższej pespektywie lat będzie to klucz do sprawnego funkcjonowania miast i miasteczek.
Na problem zbyt słabo postępująca cyfryzacja i problem ze sfinansowaniem tego typu usług przez mniej zamożne jednostki samorządu terytorialnego zwrócono uwagę podczas panelu poświęconego właśnie cyfryzacji w samorządach. - Problemem są budżety gmin. Nasi klienci to bardzo duże samorządy, które są w stanie sfinansować wdrażanie e-usług z własnych środków, ale są to też mniejsze JST. Wykorzystanie e-usług na poziomie gmin nie jest zadowalające i mówię to z przykrością - mówił Janusz Szymura, prezes spółki Rekord SI. Na potrzebę wsparcia rządowego w dalszym procesie cyfryzacji zwracał uwagę także Grzegorz Sikorski, wójt gminy Hażlach.
Duży strumień środków finansowych na digitalizacją urzędów popłynie do najmniejszych miasteczek i gmin w ramach Programu Cyfrowa Gmina - zapowiedział sekretarz stanu ds. cyfryzacji Janusz Cieszyński. - Jesteśmy w przededniu jego uruchomienia. Program Cyfrowa Gmina będzie dobrym impulsem dla samorządów. W mojej ocenie kryteria podziału środków sprawią, że strumień pieniędzy będzie kierowany tam gdzie wyzwania są największe - do najmniejszych i tych gmin, które mają największe potrzeby - zapewniał polityk zgromadzonych samorządowców.
Gościem specjalnym wydarzenia był Michał Cieślak, minister ds. rozwoju samorządu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Polityk wśród najbliższych planów podkreślił konieczność powołania rady samorządowej przy Premierze RP oraz organizowanie co 2-3 lata Krajowego Kongresu Samorządowego, na którym przedstawiane będą „dobre praktyki i to jak, jak jednostki samorządu terytorialnego radzą sobie z przepisami czy trudnościami administracyjnymi". Padła także zapowiedź przygotowania projektu „dodatkowych źródeł finansowania JST z zakresu podatku PIT i CIT". - Musicie mieć nowe źródła finansowania, poza tymi które oczywiście są już teraz - mówił.
Minister podkreślał, że „samorząd nie potrzebuje rewolucji, a ewolucji w funkcjonowaniu". - 30 lat minęło, ale w legislacji niewiele się zmieniło. Stąd ogłoszony projekt Samorząd 3.0. Zgłoszone propozycje zmian legislacyjnych oceni i przeprowadzi powołana do tego celu rada naukowa. Polityk podtrzymał także plany przekształcenia Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych w stały program, który raz w roku będzie uzupełniać budżet samorządów. - Będzie to mechanizm napędowy w zakresie inwestycji. Środki będą przyznawane na podstawie algorytmu. Michał Cieślak dodał, że łączny budżet w ramach Programu Inwestycji Strategicznych przekroczy 120 mld zł.
Więcej szczegółów w sprawie rozstrzygnięcia procesów naboru w ramach Programu Inwestycji Strategicznych przedstawił Waldemar Buda. Wiceminister funduszy i polityki regionalnej poinformował, że premier Mateusz Morawiecki powołał komisje, które ocenia wnioski samorządów w ramach rządowego Programu Inwestycji Strategicznych. Kwota do rozdysponowania w ramach pierwszego naboru wniosków to 20 mld zł. - Wydawało się że to potężna kwota, a wnioski opiewają na łączną kwotę 92 mld zł. Rozstrzygnięcia zapadną w ciągu kilku tygodni - zapewnił parlamentarzysta. Następny nabór ogłoszony zostanie w październiku.
Goście wydarzenia zwracali także uwagę na rosnące koszty oświaty. Dariusz Latarowski, burmistrz Grajewa, przekonywał, że nie wszystkie samorządy są gotowe, by przeznaczać coraz więcej pieniędzy na oświatę kosztem wydatków inwestycyjnych. Często, by ograniczać wydatki, konieczne okazuje się likwidowanie oddziałów w szkołach, a tego typu sytuację oznaczają protesty rodziców i burzliwe dyskusje na forum rady gminy. Stanisław Faber, były śląski kurator oświaty, zgadzał się, że problemem samorządów jest zbyt niska subwencja oświatowa. - Cudnie jest, gdy subwencja na poziomie szkół podstawowych równoważy wydatki na wynagrodzenia nauczycieli - mówił.
Bardzo ciekawa dyskusja, w której prezentowane były różne sposoby radzenia sobie z gospodarką odpadami, prowadzona była w panelu, który miał odpowiedzieć na pytanie czy system może być tańszy i efektywniej zarządzany. O ile zaproszeni eksperci mieli różne spostrzeżenia na to w jaki sposób efektywniej zagospodarowywać odpady, o tyle byli jednogłośni w ocenie, że taniej na pewno nie będzie. Hanna Marliere, prezes spółki Green Management Group, przekonywała, że efektywne zarządzanie gospodarką odpadami jest efektywniejsze, gdy gminy otwierają się na szerszą współpracę z sąsiednimi JST. - Lepiej robić to systemowo i planistyczne - usłyszeliśmy.
Kolejna edycja Forum Miasteczek Polskich planowana jest w dniach 9-10 czerwca 2022.
.png)
.jpg)
