Czy mieszkańcy zyskają nowe narzędzie do poznania sytuacji gminy, powiatu czy województwa? Czy samorządowcy wykorzystają okazję do rzeczowej debaty z mieszkańcami? Wiele zależy od tego w jakiej formie raporty zostaną przygotowane i zaprezentowane na specjalnej sesji rady gminy, powiatu czy sejmiku województwa, a także od tego jak do udziału w debacie przygotują się różnorodne lokalne środowiska. Eksperci Fundacji im. Stefana Batorego opracowali materiały pomocnicze, które ułatwią zadanie zarówno samorządowcom, jak i mieszkańcom.
Ustawa z 11 stycznia 2018 r. wprowadziła obowiązek przygotowywania rocznego raportu o stanie samorządu przez wójta, starostę, marszałka sejmiku województwa. W sprawozdaniu powinny znaleźć się informacje dotyczące sytuacji w takich obszarach jak: oświata, ochrona zdrowia, transport, polityka społeczna i mieszkaniowa, kultura, usługi komunalne, planowanie przestrzenne, ochrona środowiska, bezpieczeństwo, partycypacja obywatelska.
Pierwszy raport z działalności władz lokalnych będzie dotyczył roku 2018 i musi zostać przygotowany oraz przekazany radzie gminy/ powiatu/sejmikowi województwa do 31 maja. Ranga dokumentu jest duża, a nieprzygotowanie go może skutkować nieudzieleniem włodarzowi absolutorium.
Zgodnie z ustawą, w debacie nad raportem o stanie samorządu uczestniczyć mogą mieszkańcy.
– Jest to wprowadzenie po raz pierwszy do polskiego ustawodawstwa samorządowego formuły wysłuchania publicznego. Do głosu będą dopuszczeni mieszkańcy, których zgłoszenia zbiorą wymaganą liczbę podpisów. W gminie do 20 000 mieszkańców potrzebne będzie co najmniej 20 podpisów, w większych - co najmniej pięćdziesiąt – wyjaśnia dr hab. Dawid Sześciło, ekspert Fundacji Batorego.
Zdaniem eksperta: „Dobry raport o stanie gminy powinien być nie tylko rzetelny i zawierać dużą ilość informacji. Równie ważna jest forma raportu, która zainteresuje mieszkańców i będzie wolna od urzędowej nowomowy czy specjalistycznego żargonu. To nie może być jedynie zestawienie liczb i wskaźników. Potrzebne jest również pogłębione przedstawienie kilku najważniejszych osiągnięć i wyzwań, które zajmowały uwagę władz w minionym roku. Przy okazji można pochwalić się największymi sukcesami, ale też wskazać problemy i zarysować cele na kolejny rok.”
Aby ułatwić samorządowcom zadanie Fundacja im. Stefana Batorego przygotowała materiały pomocnicze: „Jak przygotować raport o stanie samorządu?”, autorstwa Dawid Sześciły oraz „Wzór raportu o stanie gminy, powiatu, województwa”, opracowany przez Bartosza Wilka.
– Pamiętajmy, że samorząd lokalny to nie tylko władze, ale również my mieszkańcy. Jesteśmy współodpowiedzialni za rozwój naszych miejscowości. Nie powinniśmy jedynie rozliczać władz w pięcioletnim cyklu wyborczym, warto angażować się w sprawy gminy znacznie częściej. Raporty o stanie samorządu mogą stać się okazją do nawiązania stałego dialogu i współpracy władz z mieszkańcami – dodaje Joanna Załuska.
Źródło: http://www.batory.org.pl/