Strona główna  |  Wydawnictwo  |  Kontakt  |  Reklama
.

 
Aktualności

»


Tomalik komentuje: Niszczony samorząd sędziowski - zagrożony nasz samorząd

Drodzy Czytelnicy Forum Samorządowego, kończy się ostatni rozdział niszczenia samorządu sędziowskiego. Po opanowaniu przez rządzącą partię PiS Trybunału Konstytucyjnego i Krajowej Rady Sądownictwa trwa zajmowanie Sądu Najwyższego. Sędzia Piotr Gąciarek, który kandyduje do Sądu Najwyższego, zapowiedział, że zamierza doprowadzić do kontroli przed niezawisłym Naczelnym Sądem Administracyjnym ustawy o Sądzie Najwyższym, czy ta ustawa jest zgodna z konstytucją.


Przypomnijmy najważniejsze fakty.

Wikipedia przypomina, że Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej – najważniejszy akt prawny (ustawa zasadnicza) Rzeczypospolitej Polskiej została uchwalona przez Zgromadzenie Narodowe [połączone Sejm i Senat obradujące wspólnie] w dniu 2 kwietnia 1997 r. Stało się to po pięcioletnich pracach międzypartyjnej Komisji Konstytucyjnej (powołanej w kwietniu 1992 r.).

W dniu 25 maja 1997 r. w ogólnokrajowym referendum konstytucyjnym Naród Polski – wszyscy obywatele Rzeczypospolitej, zarówno wierzący w Boga będącego źródłem prawdy, sprawiedliwości, dobra i piękna, jak i nie podzielający tej wiary, a te uniwersalne wartości wywodzący z innych źródeł, równi w prawach i w powinnościach wobec dobra wspólnego – Polski […]” ustanowił „[…] Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej jako prawa podstawowe dla państwa […]”. Za Konstytucją RP było 53,45% głosujących, przeciw było 46,55% głosujących. Stało się to przy frekwencji 42,86%.

Kolejny fakt to wybory do Sejmu i Senatu, które ostatnio odbyły się 25 października 2015 r. W wyborach do Sejmu za PiS było 37,58 % głosujących, a w wyborach do Senatu za PiS było 39,99% głosujących. Frekwencja w wyborach do Sejmu wyniosła 50,92 %, a w wyborach do Senatu – 50,91 %.

PiS w wyborach do Sejmu w 2015 r. otrzymał niższe poparcie niż PO w wyborach w 2007 r. (do Sejmu PO otrzymało 41,51 % przy frekwencji 53,88 %) i niż SLD-UP w wyborach w 2001 r. (do Sejmu SLD-UP otrzymało 41,04 % przy frekwencji 46,29 %).

***

Spójrzmy na kluczowe przepisy Konstytucji RP.

Zgodnie z art. 8 Konstytucja jest najwyższym prawem Rzeczypospolitej Polskiej, a przepisy Konstytucji stosuje się bezpośrednio, chyba że Konstytucja stanowi inaczej.

Zgodnie z art. 10 ustrój Rzeczypospolitej Polskiej opiera się na podziale i równowadze władzy ustawodawczej, władzy wykonawczej i władzy sądowniczej. Władzę ustawodawczą sprawują Sejm i Senat, władzę wykonawczą Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej i Rada Ministrów, a władzę sądowniczą sądy i trybunały.

Zgodnie z art. 16 ogół mieszkańców jednostek zasadniczego podziału terytorialnego stanowi z mocy prawa wspólnotę samorządową. Samorząd terytorialny uczestniczy w sprawowaniu władzy publicznej. Przysługującą mu w ramach ustaw istotną część zadań publicznych samorząd wykonuje w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Po rozdziale VII Samorząd Terytorialny w Konstytucji widnieje rozdział VIII Sądy i Trybunały.

Zgodnie z art. 173 Sądy i Trybunały są władzą odrębną i niezależną od innych władz. Zgodnie z art. 174. Sądy i Trybunały wydają wyroki w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej.

Zgodnie z art. 178 ust. 1 sędziowie w sprawowaniu swojego urzędu są niezawiśli i podlegają tylko Konstytucji oraz ustawom.

Zgodnie z art. 179 sędziowie są powoływani przez Prezydenta Rzeczypospolitej, na wniosek Krajowej Rady Sądownictwa, na czas nieoznaczony.

Zgodnie z art. 180 ust. 1 sędziowie są nieusuwalni, a zgodnie z art. 180 ust. 4 ustawa określa granicę wieku, po osiągnięciu której sędziowie przechodzą w stan spoczynku.

Zgodnie z art. 183 ust. 1 Sąd Najwyższy sprawuje nadzór nad działalnością sądów powszechnych i wojskowych w zakresie orzekania, a zgodnie z art. 183 ust. 3 Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego powołuje Prezydent Rzeczypospolitej na sześcioletnią kadencję spośród kandydatów przedstawionych przez Zgromadzenie Ogólne Sędziów Sądu Najwyższego. Sześcioletnia kadencja obecnej Pierwszej Prezes Sądu Najwyższego Małgorzaty Gersdorf rozpoczęła się 30 kwietnia 2014 r. i zakończy się 29 kwietnia 2020 r.

Zgodnie z art. 186. Krajowa Rada Sądownictwa stoi na straży niezależności sądów i niezawisłości sędziów i może wystąpić do Trybunału Konstytucyjnego z wnioskiem w sprawie zgodności z Konstytucją aktów normatywnych w zakresie, w jakim dotyczą one niezależności sądów i niezawisłości sędziów.

Zgodnie z art. 187. Krajowa Rada Sądownictwa składa się z 25 osób. Większość stanowi piętnastu członków wybranych spośród sędziów Sądu Najwyższego, sądów powszechnych, sądów administracyjnych i sądów wojskowych.

Zgodnie z art. 187 ust. 3 kadencja wybranych członków Krajowej Rady Sądownictwa trwa cztery lata.

W rozdziale VIII w Konstytucji po podrozdziale Sądy widnieje podrozdział Trybunał Konstytucyjny.

***

Opanowanie przez rządzącą partię PiS Trybunału Konstytucyjnego wpływa bezpośrednio na interesy obywateli, przedsiębiorców i samorządów terytorialnych w Polsce.

W piątek 24 sierpnia 2018 r. „Rzeczpospolita” opisała wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie wydany  w sprawie przedsiębiorcy, któremu fiskus naliczył koszty egzekucyjne. Przedsiębiorca odwołał się od tej decyzji, ale sąd administracyjny odrzucił odwołanie, bo przepisy odwołania od takiej decyzji nie przewidywały. Ale te przepisy zostały zaskarżone do Trybunału Konstytucyjnego. TK orzekł, że są niezgodne z konstytucją. Na tej podstawie przedsiębiorca odwołał się po raz kolejny wnosząc o uchylenie decyzji fiskusa.

Skład sędziowski WSA badając tę sprawę zauważył, że w składzie Trybunału zasiadał Mariusz Muszyński, czyli dubler sędziego. To, że dubler, a nie sędzia, wynikało – jak WSA zaznaczył w uzasadnieniu – z wyroków Trybunału z 3 i 9 grudnia 2015r., w których Trybunał orzekł, że trzech dublerów – w tym Muszyński, zostało wybranych na zajęte już miejsca w Trybunale, więc ich wybór był nieskuteczny. Dalej WSA stwierdził, że skoro w składzie sądzącym był dubler zamiast sędziego, to znaczy, że sąd był nienależycie obsadzony. Zatem sam wyrok jest dotknięty nieważnością, ewentualnie w ogóle nie jest wyrokiem.

Ale - jak zauważyła dziennikarka Tygodnika POLITYKA Ewa Siedlecka w swoim artykule pt. „PiS wziął zakładników i szantażuje”- WSA jednocześnie uznał, że żaden sąd – w tym administracyjny – nie może stwierdzić nieważności wyroku TK. Łącznie z samym Trybunałem, bo konstytucja mówi, że wyroki TK są „ostateczne”. A więc uznał wyrok za ważny i dał przedsiębiorcy prawo do odwołania się na podstawie tego wyroku Trybunału.

***

A przecież w innej głośnej sprawie, ważnej dla samorządu terytorialnego, orzekali dublerzy, którzy nie są sędziami Trybunału Konstytucyjnego. Chodziło o skargę gmin sąsiadujących z Opolem na zmianę granic miasta. W postaci rozporządzenia z dnia 19 lipca 2016 r. (Dz. U. z 2016 r., poz. 1134) decyzję podjął rząd premier Beaty Szydło po pozytywnej opinii Wojewody Opolskiego z PiS i przy dużej aktywności wiceministra sprawiedliwości Patryka Jakiego - zabierając tereny gminy Dobrzeń Wielki, ale też gmin Dąbrowa, Komprachcice i Prószków. Największe straty na skutek decyzji rządu PiS poniosła gmina Dobrzeń Wielki, która utraciła blisko połowę terytorium, wielką część dochodów budżetu gminy i licznych mieszkańców. A to wszystko mimo sprzeciwu wyrażonego w głosowaniu przez większość mieszkańców gminy przy wysokiej frekwencji.

W dniu 10 lutego 2017 r. okazało się, że Trybunał Konstytucyjny postanowił umorzyć postępowanie ws. skargi sąsiadów Opola na zmianę granic miasta. - To zaprzeczenie dotychczasowego orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego - ocenił wówczas Rzecznik Praw Obywatelskich. Dr Adam Bodnar podkreślił w wypowiedzi dla Gazety Wyborczej, że jego zdaniem sędziowie Morawski, Cioch i Muszyński nie powinni w ogóle w tej sprawie orzekać, ponieważ zajęli w TK miejsca sędziów wybranych zgodnie z prawem przez Sejm poprzedniej kadencji.

Nasz Związek Gmin Śląska Opolskiego w ogólnopolskiej kampanii popierał podopolskie samorządy i protestował przeciwko pozbawieniu gminnych wspólnot samorządowych Dobrzeń Wielki, Dąbrowa, Komprachcice i Prószków części ich majątku zgromadzonego w wyniku 26 lat pracy samorządów gminnych. Poparło nas bardzo wiele samorządów z całego kraju. Otrzymaliśmy w ramach akcji poparcia blisko 250 stanowisk rad miejskich i rad gmin oraz uchwały dwóch sejmików wojewódzkich. Do tej pory mieszkańcy gminy Dobrzeń Wielki nie pogodzili się z tą wielką krzywdą, która została im wyrządzona.

***

Wróćmy do wypowiedzi sędziego Piotra Gąciarka, który był we wtorek przesłuchiwany przez zespół nowej Krajowej Rady Sądownictwa. Nagrał swoją wypowiedź przed KRS na telefon komórkowy, a jego nagranie upowszechnił portal TVN24. Sędzia P. Gąciarek wyliczał w trakcie przesłuchania swoje wątpliwości: - czy ustawa o Sądzie Najwyższym, na mocy której pojawiły się wolne miejsca, jest zgodna z konstytucją; - czy Krajowa Rada Sądownictwa, wybrana przez Sejm, jest Krajową Radą Sądownictwa, bo są poważne wątpliwości, czy ten organ działa zgodnie z prawem; - czy obwieszczenie prezydenta o wolnych miejscach bez kontrasygnaty prezesa Rady Ministrów jest ważne. Wskazywał, że „ma prawo wiedzieć, czy startując na najwyższy urząd sądowy w Polsce, uczestniczy w legalnym konkursie na podstawie ustawy zgodnej z konstytucją”. Te wątpliwości sędzia wypowiadał do przesłuchującego go zespołu KRS: „Trzeba doprowadzić do kontroli legalności tej procedury, tej ustawy i tego, czy ta rada sądownictwa ma prawo w ogóle w tym składzie obradować, z całym szacunkiem do państwa”. W odniesieniu do zmian w Sądzie Najwyższym podkreślił, że „jest przywiązany do niezależności sądów, do idei trójpodziału władzy i do tego, że politycy nie mogą wysyłać sędziów na wcześniejsze emerytury". Sędzia Piotr Gąciarek podsumował: „Wyznaję też pogląd, że mamy jednego prezesa Sądu Najwyższego. Nazywa się Małgorzata Gersdorf”.

To wszystko pokazuje znaczenie najbliższych wyborów: samorządowych w październiku – listopadzie 2018 r., unijnych w maju 2019 r., parlamentarnych w październiku 2019 r. i prezydenckich w maju 2020 r. Musimy dążyć do powrotu rządów prawa w Polsce i do powrotu sprawiedliwości.

2018-08-27 10:57:00

powrót

Dołącz do dyskusji na stronie

»

Komentarz:
Text:
Podpis:
Nazwa:
WWW:

Wysłanie komentarza oznacza ze zgadzam się na regulamin.
Dołącz do dyskusji na FB

»

 

»

TURYSTYKA

»

»

URZĘDY MARSZAŁKOWSKIE

»

POBIERZ BEZPŁATNIE

»

Wydarzenia w najbliższym czasie

»

27 marca, Warszawa, Posiedzenie Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego, https://www.gov.pl/web/

27-28 marca, Warszawa, Forum Finansowania Agrobiznesu, https://pisb.pl/


Newsletter

»

Zamów newsletter


Sprawdź co słychać w największych samorządowych korporacjach

»