Z ustaleń kontroli NIK wynika, że bez dodatkowego zabezpieczenia przeciwpowodziowego części stolicy Dolnego Śląska oraz terenów w dolinie Widawy, przy wysokiej fali wezbraniowej wystąpi zjawisko „cofki dynamicznej”, w efekcie czego straty mogą sięgnąć nawet ok. 700 mln zł. NIK wskazuje również, że drugi niezwykle ważny Projekt ochrony przeciwpowodziowej w dorzeczu Odry i Wisły, który ma kluczowe znaczenie dla kompleksowej ochrony przeciwpowodziowej mieszkańców Kotliny Kłodzkiej oraz obszarów środkowej i dolnej Odry, a także górnej Wisły, m.in. Krakowa, Sandomierza i Tarnobrzegu, już na wstępnym etapie ma opóźnienia sięgające nawet 30 miesięcy.
Wyniki dotychczasowych kontroli w latach 2007-2013 wykazywały niski poziom wykonania założonych zadań. Dopiero w latach 2014-2015 nastąpił postęp w realizacji zadań tego Projektu, ponieważ udało się zakończyć łącznie 10 z 16 zawartych kontraktów. NIK od początku realizacji Projektu wskazywała m.in. na konieczność przyśpieszenia jego realizacji, gdyż pierwotny termin jego zakończenia, tj. do 31 maja 2014 r., był zagrożony. Termin ten przesunięto o ponad trzy lata (do 31 grudnia 2017 r.), niemniej jednak już wówczas Izba wskazywała, że nowego terminu również nie uda się dotrzymać. Oceny NIK okazały się uzasadnione i obecnie procedowane jest już drugie przesunięcie daty zakończenia i rozliczenia Projektu ochrony przeciwpowodziowej w dorzeczu rzeki Odry - na grudzień 2020 roku.
Najwyższa Izba Kontroli już po raz dziewiąty skontrolowała rozpoczęty w 2007 roku Projekt ochrony przeciwpowodziowej w dorzeczu Odry (Projekt OPDO) oraz po raz pierwszy kontrolą objęła Projekt ochrony przeciwpowodziowej dorzecza Odry i Wisły (Projekt OPDOW), na którego realizację uruchomiono środki w 2016 r. Szacowana wartość obu Projektów to blisko 2 mld euro, a ich realizacja ma zapewnić i zwiększyć zabezpieczenie przeciwpowodziowe dla mieszkańców ośmiu województw.
Wnioski
W wyniku kontroli NIK sformułowała wnioski do:
Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji, przewodniczącego Komitetu Sterującego Projektu ochrony przeciwpowodziowej w dorzeczu Odry o:
-
Zapewnienie, przez Komitet Sterujący oraz pozostałe podmioty i instytucje uczestniczące w realizacji Projektu OPDO, skutecznego nadzoru nad dalszą realizacją budowy Zbiornika Racibórz w celu zakończenia tej inwestycji w przyjętym na etapie postępowania przetargowego terminie (tj. najpóźniej do końca 2019 roku);
-
zapewnienie finansowania realizacji zadań przeciwdziałających skutkom powstania zjawiska cofki dynamicznej w dolinie rzeki Widawy.
Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz Ministra Środowiska, współprzewodniczących Komitetu Sterującego Projektu ochrony przeciwpowodziowej dorzecza Odry i Wisły o:
monitorowanie przez wszystkie podmioty zaangażowane w realizację Projektu OPDOW dalszych przesunięć dat zakończenia jego zadań, celem wyeliminowania ryzyka ewentualnego wydłużenia czasu realizacji tego Projektu poza termin wskazany w Umowie Pożyczki 8524 PL, tj. 15 grudnia 2023 r.
Źródło: www.nik.gov.pl