Strona główna  |  Wydawnictwo  |  Kontakt  |  Reklama
.

 
Aktualności

»


Czesław Tomalik: Fachowcy od zarządzania finansami i mieniem gmin

Na XV Samorządowym Forum Kapitału i Finansów w Katowicach wsłuchiwałem się zwłaszcza w debatę skarbników gmin. W sesji plenarnej „Strategie finansowania rozwoju miast” po wypowiedziach wiceprezesa Europejskiego Banku Inwestycyjnego i prezydenta Katowic najważniejsze dla mnie były głosy panelistów, skarbników wielkich miast: Katowic, Łodzi, Warszawy i Wrocławia.


Skarbnik Katowic stwierdziła, że uczestnicy debaty są skarbnikami całych miast, a nie tylko głównymi księgowymi budżetu samorządowego. Mówiła o zarządzaniu strategicznym, wspomniała historię przyciągania wielkich firm do miasta („IBM przyciągnie kolejne firmy”). Stąd przeszła do praktyki zarządzania we współpracy z biznesem, aby dobrze się czuł w mieście. Zauważyła, że edukacja młodzieży jest wydatkiem faktycznie inwestycyjnym, bo to inwestycja w przyszłość. Wcześniej, w odpowiedzi na pytanie moderatora o strategię finansowania rozwoju, prezydent Katowic zauważył, że przed jej przyjęciem musimy zdecydować o celach, o tym, na co chcemy przeznaczyć te pieniądze.

Skarbnik Katowic podkreśliła znaczenie, jakie w zarządzaniu finansami JST ma po pierwsze nadwyżka operacyjna. Niedawno, bo od 2014 r., weszły w życie nowe reguły wyznaczające granice zadłużenia samorządów. Możliwość zadłużania się jednostek samorządu terytorialnego stała się zależna od relacji wielkości obsługi długu przede wszystkim do nadwyżki operacyjnej w trzech minionych latach. Dzięki temu według ustawodawcy zostały uwzględnione indywidualne zdolności każdej jednostki do regulowania zobowiązań.

Przypomnijmy za Biurem Analiz Sejmowych, że za nadwyżkę operacyjną uznaje się dodatnią różnicę między dochodami bieżącymi a wydatkami bieżącymi, a odpowiednio wynik ujemny między dochodami bieżącymi a wydatkami bieżącymi stanowi deficyt operacyjny. Przez dochody bieżące budżetu JST rozumie się dochody budżetowe niebędące dochodami majątkowymi, zaś przez wydatki bieżące budżetu JST rozumie się wydatki budżetowe niebędące wydatkami majątkowymi. Nadwyżka operacyjna jako jeden z najistotniejszych wskaźników sytuacji finansowej JST świadczy o tym, że jednostka samorządu terytorialnego jest w stanie pokryć wydatki bieżące dochodami bieżącymi. Jeśli wydatki bieżące są wyższe od dochodów bieżących (deficyt operacyjny) oznacza to, iż wydatki te realizowane są na poziomie przekraczającym możliwości finansowe JST. Wykonywanie zadań bieżących przez jednostkę odbywa się w tym wypadku kosztem sprzedaży jej majątku lub na skutek zaciągania nowych zobowiązań. Z kolei w sytuacji, gdy to dochody bieżące są wyższe od wydatków bieżących (nadwyżka operacyjna) oznacza to, iż JST ma możliwości finansowe na prowadzenie nowych inwestycji lub spłatę wcześniejszego zadłużenia. Obecnie ustawa o finansach publicznych narzuca samorządom terytorialnym obowiązek zrównoważenia budżetu w części operacyjnej jednocześnie dopuszczając możliwość finansowania tej części budżetu JST nadwyżką budżetową z lat ubiegłych oraz wolnymi środkami (art. 242 ufp). Wymóg zrównoważenia budżetu w części operacyjnej dotyczy zarówno etapu planowania budżetu JST, jak i etapu wykonania budżetu JST.

Skarbnik Katowic przypomniała czasy, gdy mieliśmy do dyspozycji tylko roczny budżet gminy. Obecna wieloletnia prognoza finansowa jest stosunkowo nowym narzędziem. Teraz WPF-y sięgają do roku 2045. W długoterminowej perspektywie można wychwycić i skorygować trendy.

Prowadzący debatę zastępca skarbnika Warszawy zauważył, że Katowice miały i nadal mają dobrą sytuację w korzystaniu ze środków unijnych, a średniej wielkości gminy mają gorzej. A co będzie, gdy zabraknie środków unijnych? Stąd w wypowiedziach kolejnych skarbników wielkich miast pojawiły się takie narzędzia, jak partnerstwo publiczno –prywatne. PPP jest ważne, bo o ile spółki komunalne mają ograniczenia w zakresie statutowej działalności z racji ustawy o gospodarce komunalnej, to prywatny partner nie ma już tych ograniczeń. Stąd warto oddzielić to, co można sfinansować tylko przez budżet od tego, co można sfinansować komercyjnie.

Skarbnik Wrocławia ostrzegł przed przygotowywanymi zmianami w prawie. Jego zdaniem szykowana jest niekorzystna modyfikacja wskaźnika zadłużenia w ustawie o finansach publicznych. Ustawa o finansowaniu zadań oświatowych będzie preferowała mniej liczne klasy, to gminy będą dopłacać do oświaty więcej.

Z debaty skarbników wielkich miast zapamiętałem zwłaszcza końcowe wnioski:

1) skarbnik gminy to już nie tylko główny księgowy budżetu,

2) łączna nadwyżka operacyjna JST wzrosła w ciągu 3 lat (2014-2016) o 25% do 22 mld zł,

3) strategia spłaty zadłużenia nie powinna zamykać się w kadencji, w której zaciągnięto dług, 

4) wzrost oprocentowania kredytów o 2% wpłynie dramatycznie na 400 samorządów w kraju.

 Nie po raz pierwszy byłem pod wrażeniem języka używanego w debacie skarbników wielkich miast. Mają świadomość znaczenia swojego profesjonalizmu. To już inna postawa, niż ta, którą pamiętam z początku samorządności, z lat 90. Teraz skarbnicy czują swoją siłę.

Podobnie, jak w przypadku skarbników, jako bardzo profesjonalne oceniam debaty naczelników wydziałów gospodarki komunalnej i prezesów spółek komunalnych. Zainteresowany samorządowiec na takich konferencjach zawsze może znaleźć coś ciekawego, inspirującego. Zwłaszcza, jeśli jest otwarty na innowacje.

Tyle, że udział w nich jest kosztowny. Tym można tłumaczyć niewielką frekwencję. Na panelu z minister edukacji narodowej było nie więcej niż 60 osób.

Dla naszego Związku to jeszcze jeden argument, aby rozwijać wypracowane przez nas formy codziennej współpracy gmin. Aby razem, w grupie: *wymieniać się doświadczeniami, *sprowadzać na wspólne szkolenia dobrych trenerów na korzystnych finansowo warunkach, *aby w grupie ogłaszać kluczowe przetargi dla uzyskania oszczędności, *aby wspólnie negocjować z monopolistami.

2017-10-09 08:26:00

powrót

Dołącz do dyskusji na stronie

»

Komentarz:
Text:
Podpis:
Nazwa:
WWW:

Wysłanie komentarza oznacza ze zgadzam się na regulamin.
Dołącz do dyskusji na FB

»

 

»

TURYSTYKA

»

»

URZĘDY MARSZAŁKOWSKIE

»

POBIERZ BEZPŁATNIE

»

Wydarzenia w najbliższym czasie

»

27 marca, Warszawa, Posiedzenie Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego, https://www.gov.pl/web/

27-28 marca, Warszawa, Forum Finansowania Agrobiznesu, https://pisb.pl/


Newsletter

»

Zamów newsletter


Sprawdź co słychać w największych samorządowych korporacjach

»