W Lądku Zdroju – najstarszym polskim uzdrowisku – urządzenia kąpielowe istniały już w trzynastym wieku. I ta prawie osiemsetletnia historia uzdrowiska może się wkrótce skończyć. A to dlatego, że samorządy muszą udowodnić, że powietrze na ich terenie ma lecznicze właściwości. Utrata statusu uzdrowiska byłaby problemem nie tylko dla Lądka, ale dla każdego miasta zdrojowego w Polsce. Jak szacuje Jan Golba, burmistrz Muszyny i prezes Stowarzyszenia Gmin Uzdrowiskowych RP, w ośrodkach leczniczych w uzdrowiskach pracuje około 16 tysięcy osób, a kolejne 80 tysięcy w ich otoczeniu, czyli w turystyce, hotelarstwie, gastronomii, usługach. Uzdrowiska dają więc pracę większej rzeszy ludzi niż górnictwo węgla kamiennego.
Status gminy uzdrowiskowej to także konkretne pieniądze. Chodzi o opłatę uzdrowiskową, którą samorząd może pobierać od kuracjuszy i turystów. W tym roku to 4,27 zł za każdą rozpoczętą dobę. Składa się to w całkiem pokaźne sumy – na przykład w Świnoujściu do kasy miasta wpłynęły do połowy maja br. 4 mln zł. Byłoby więcej, gdyby nie szara strefa, czyli gospodarze wynajmujący pokoje turystom bez odprowadzania podatków.
Zła jakoś powietrza
Prawo nakłada na uzdrowiskowe samorządy obowiązek opracowania tzw. operatów, czyli dokumentów, w których wykażą, że mają złoża naturalnych surowców leczniczych i sprzyjający leczeniu klimat. Mają na to czas do października 2018 r., czyli niecałe dwa lata. I tu zaczyna się problem. Według pomiarów powietrza prowadzonych przez Główny Inspektorat Ochrony Środowiska, w większości polskich uzdrowisk nie są spełnione normy dotyczące jakości powietrza.
– Jak to możliwe, że jeszcze w 2009 r. wszystkie uzdrowiska spełniały normy dotyczące jakości powietrza, a teraz większość ich nie spełnia? – pyta Jan Golba. Za chwilę sam sobie odpowiada - wynika to z tego, że jakość powietrza nie jest mierzona bezpośrednio w uzdrowiskach, a w tzw. strefach. Polska podzielona jest na 46 stref i pomiary dotyczą ich w całości – niezależnie od tego, czy jest tam duży okręg przemysłowy, czy uzdrowisko z rozległym parkiem zdrojowym.
– Przykładowo dla nas jakość powietrza jest mierzona w Nowym Sączu, czyli 50 kilometrów dalej. Czy taki pomiar naprawdę jest miarodajny? – zwraca uwagę burmistrz Muszyny. – W samym Nowym Sączu jest pięć stacji pomiaru jakości powietrza i według czterech parametry są przekroczone, a według jednej wszystko jest w porządku – dodaje.
Luka w prawie
GIOŚ nie ma ani pieniędzy, ani kadr żeby dokładnie badać jakość powietrza w każdym uzdrowisku. W tej sytuacji samorządowcy byliby gotowi, żeby sami takie badania przeprowadzić. I tu pojawia się owa fatalna luka prawna. Według ustawy uzdrowiskowej uzdrowiska są zobowiązane do wykazania stanu czystości powietrza na swoim terenie. Ale rozporządzenie, które pozwala na przeprowadzenie takich badań jest nieaktualne. W efekcie samorządy muszą zbadać jakość powietrza, ale nie mają jak tego zrobić.
Sprawa wchodzi w kompetencje dwóch resortów – ministerstwa zdrowia, które będzie przyjmować operaty od uzdrowisk, oraz środowiska, które nie chce, by samorządy same badały jakość powietrza. Bo obawia się, czy wyniki takich pomiarów nie będą zakłócone.
Przedstawiciele uzdrowisk debatowali na ten temat w Warszawie. Uzyskali tylko zapewnienie od przedstawiciela ministra środowiska, że resort zajmie się tą sprawą.
Źródło: portal money.pl
.png)
.jpg)
