Okazuje się, że wzbudzająca wiele kontrowersji ustawa o funduszu sołeckim nie była ostatnim elementem wzmacniania jednostek pomocniczych jst. Rząd szykuje kolejne kroki.
Rząd przeforsował jeden z czterech filarów tzw. pakietu decentralizacyjnego jakim miał być fundusz sołecki. Od początku pomysł wzbudzał wiele pytań i protestów szczególnie ze strony samorządów wiejskich. Oprócz problemów finansowych, które rodzi konieczność ustalania funduszu na odpowiedniej wysokości, ustawa odbiera część prerogatyw samorządom gminnym. Do tej pory to na poziomie rady gminnej zapadały decyzje o powołaniu funduszu sołeckiego i jego wysokości, a także o wszelkich innych dotacjach dla konkretnego sołectwa. Ostatecznie problem finansowy został rozwiązany poprzez pokrycie części kosztów funduszu z budżetu centralnego, co dodatkowo uzależnia samorządy od pomocy skarbu państwa.
– Martwi mnie, że rząd, posłowie i senatorowie nadal ingerują ponad miarę w samodzielność gmin. Grzeszą jeśli sądzą, że wiedzą lepiej niż wójt i lokalna rada, jak ma wyglądać dzielenie budżetu gminy – wypowiadał się na łamach „Forum Samorządowego” Czesław Tomalik, prezes Związku Gmin Śląska Opolskiego.
Tymczasem rząd przygotowuje dalsze ustawy, które mają wzmocnić jednostki pomocnicze samorządu. Nowelizacja ustawy o samorządzie gminnym przyznaje i ustala wysokość diety sołtysów. Zarząd Związku Miast Polskich uznał, iż pomysł ten ma antysamorządowy charakter i ingeruje w kompetencje samorządów lokalnych, ponad ich głowami ustalając wydatki i zasady funkcjonowania. Do tej pory to rady decydowały, podobnie jak w przypadku funduszu sołeckiego, o nadaniu i wysokości diet. Dodatkowym wzmocnieniem tego organu miałoby być prawo zasiadania przewodniczącego jednostki pomocniczej w obwodowych komisjach wyborczych. Przewiduje to projekt ustawy o wyborze prezydenta RP.
– Jest to kolejny projekt, który umacnia jednostki pomocnicze i błędnie zakłada, że to one mają być fundamentem budowy społeczeństwa demokratycznego – uważa Jacek Lipiński, burmistrz Aleksandrowa Łódzkiego. (ag)